LIST OTWARTY do Prezesa Rady Ministrów RP, Ministra Zdrowia, Ministra Sprawiedliwości oraz Ministra Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej

LIST OTWARTY

DO PREZESA RADY MINISTRÓW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ, MINISTRA ZDROWIA, MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI ORAZ MINISTRA PRACY, RODZINY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

 

Jako farmaceuci wykonujący zawód zaufania publicznego pragniemy zasygnalizować niebezpieczne i niezrozumiałe z punktu widzenia ochrony polskiego rynku aptecznego i polskiego pacjenta propozycje rozwiązań prawnych, zawarte w przedstawionym ostatnio do zaopiniowania rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (projekt z dnia 1 października 2018 r.).

Wspomniana nowelizacja ma objąć swym zakresem między innymi art. 94a, który dotyczy zakazu reklamy aptek, punktów aptecznych i ich działalności. Mając na względzie prawidłowe funkcjonowanie aptek jako placówek ochrony zdrowia publicznego, stanowczo sprzeciwiamy się jakimkolwiek zmianom tych przepisów.

Pragniemy zauważyć, że organizacje reprezentujące wpływowe grupy przedsiębiorców działających na polskim rynku farmaceutycznym od kilku lat konsekwentnie prowadzą silną akcję zmierzającą do podważenia zasadności przepisu ustalającego całkowity zakaz reklamy aptek, punktów aptecznych oraz ich działalności. Już w 2014 r. przedstawiciele tych organizacji oficjalnie przekonywali do tezy, że zakaz reklamy aptek utrudnia lub uniemożliwia udział aptek ogólnodostępnych w akcji honorowania Karty Dużej Rodziny. Organizacje reprezentujące między innymi właścicieli dużych sieci aptecznych, na przykład Konfederacja LEWIATAN czy Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET, wyrażały złudną troskę, że działania, które „mogliby podjąć wspólnie dla dobra Pacjentów w ramach Karty Dużej Rodziny, w obecnym stanie prawnym zostaną uznane za działania niezgodne z przepisami prawa”. Po latach wspomniane organizacje lobbystyczne są bliskie osiągnięcia swojego upragnionego celu - zmiany art. 94a pod pretekstem „umożliwienia honorowania Karty Dużej Rodziny”.  

Wykonujemy zawód zaufania publicznego i jako osoby zobowiązane do szczególnej dbałości o dobro pacjenta oświadczamy, że nie są potrzebne żadne zmiany w przepisach dotyczących zakazu reklamy aptek i ich działalności. Proponowana zmiana art. 94a w gruncie rzeczy ma na celu podważenie tego zakazu, którego wprowadzenie stanowi najważniejszą podstawę i gwarancję prawidłowego funkcjonowania aptek jako placówek ochrony zdrowia publicznego. Art. 94a w brzmieniu zgodnym z propozycją wpływowych grup biznesu działających na rynku farmaceutycznym w praktyce usprawiedliwi szeroko zakrojone akcje promocyjno-reklamowe, prowadzone pod pretekstem „informowania o szlachetnej i charytatywnej działalności przedsiębiorców wspierających rodziny wielodzietne”. Nie można dać wiary zapewnieniom i różnym obietnicom wspomnianych przedsiębiorców, którzy pragną być postrzegani jako dobroczyńcy polskich rodzin, zwłaszcza że ich dotychczasowe działania gospodarcze charakteryzowały się bezwzględną i brutalną ekspansją na rynku detalicznym leków. Niektórzy z nich inicjowali nieakceptowalne dla farmaceutów działania biznesowe, nastawione na maksymalizację zysku, zmierzające do tworzenia wielkich sieci aptek i niszczenia indywidualnych, niezależnych aptek prowadzonych przez aptekarzy.  Działania reklamowe mają na celu dalsze wyciąganie apteki i zawodu farmaceuty z systemu ochrony zdrowia poprzez kreowanie popytu na leki, a co za tym idzie - maksymalizację zysku dużych podmiotów prowadzących apteki. Dowodem tego są liczne postępowania administracyjne prowadzone przez Wojewódzkich Inspektorów Farmaceutycznych w sprawie naruszania zakazu reklamy i nakładane na przedsiębiorców kary. Trudno się dopatrzeć w tych naruszeniach zakazu reklamy aptek działań propacjenckich. Celem jest wyłącznie maksymalizacja zysku oraz zwiększanie popytu na leki i suplementy diety. Należy podkreślić, że proponowana nowelizacja promuje działania prowadzące do dalszej koncentracji na rynku aptek ogólnodostępnych, co jest sprzeczne z założeniami tzw. ustawy „apteka dla aptekarza”.

Należy także podkreślić, że ceny zbytu leków i wyrobów medycznych refundowanych ze środków publicznych, a więc uznanych przez państwo za ważne dla ratowania zdrowia i życia obywateli, podobnie jak marże na wszystkich poziomach obrotu tymi produktami są sztywne i są cenami urzędowymi. Apteki mają również obowiązek stosowania jednakowej odpłatności za leki refundowane, wynikającej z ustawy. Nie ulega zatem wątpliwości, że nie ma żadnej możliwości obniżania cen leków refundowanych w ramach „honorowania Karty Dużej Rodziny”. Skala i sposoby wspierania rodzin wielodzietnych to przede wszystkim domena państwa prowadzącego odpowiednią politykę lekową i socjalną. Wyrazem takiej polityki społecznej jest na przykład państwowy program „Rodzina 500 plus” czy program bezpłatnych leków dla seniorów, wpisujący się w rzeczywiste oczekiwania i potrzeby pacjentów, a nie przedsiębiorców.

Próba łączenia zakazu reklamy aptek z rzekomą niemożliwością realizacji wzniosłych przedsięwzięć przedsiębiorców w postaci obniżania cen leków dla rodzin wielodzietnych istotnie wypacza sens zagadnienia zakazu reklamowania świadczeń zdrowotnych i usług farmaceutycznych. Doświadczenia z okresu sprzed wprowadzenia zakazu reklamy aptek wskazują, że wszelkie akcje reklamowo-promocyjne nastawione były wyłącznie na osiągnięcie maksymalnego zysku przez podmioty je prowadzące lub podmioty uczestniczące w takich akcjach. W konsekwencji kreowano nadmierny popyt na usługi farmaceutyczne, w tym na wydawanie niektórych kategorii leków.

Jako farmaceuci odpowiedzialni za bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów uważamy, że nie istnieje żadna merytoryczna przesłanka do zmiany przepisów zakazujących reklamy aptek i świadczonych przez nie usług. Przepis jest jasny  i gwarantuje właściwe funkcjonowanie aptek jako placówek ochrony zdrowia publicznego. Troska organizacji lobbystycznych i ich członków, reprezentujących wyłącznie duże sieci aptek, o polskie rodziny to iluzja, która ma przesłonić rzeczywisty cel proponowanej zmiany przepisów dotyczących zakazu reklamy aptek i prawdziwe intencje tych, którzy tę nowelizację inspirowali. Dlatego wnosimy o wycofanie szkodliwej dla polskich aptek i ich pacjentów propozycji zmiany art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne pod pretekstem „umożliwienia honorowania Karty Dużej Rodziny”. 

Projekt nowelizacji ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne przewiduje też zmiany mające na celu rozbudowanie i uzupełnienie instytucji wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych prowadzonej przez apteki lub punkty apteczne w zakresie zaopatrywania osób niepełnosprawnych. Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw dopuściła sprzedaż wysyłkową produktów leczniczych wydawanych wyłącznie z przepisu lekarza, pod warunkiem, że zostały one przepisane na rzecz osoby posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności. Niestety, przepisy nie przewidują systemu identyfikacji niepełnosprawności ani mechanizmów weryfikacji prawdziwości składanych przez pacjentów oświadczeń. W praktyce wystarczy samo oświadczenie pacjenta, który nie poniesie żadnej kary za złożenie fałszywego oświadczenia. Naszym zdaniem, nie ma żadnych szans, by Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna, mając ograniczone możliwości kadrowe i finansowe, była w stanie skutecznie kontrolować kurierów dostarczających pacjentom produkty lecznicze i wyroby medyczne sprzedawane wysyłkowo (należy się liczyć z wieloma tysiącami przesyłek miesięcznie w skali całego kraju). Uważamy, że przewidziane w ustawie mechanizmy są zdecydowanie niewystarczające dla zabezpieczenia prawidłowego obrotu produktami leczniczymi w obszarze sprzedaży wysyłkowej. Ponadto należy rozważyć, czy stworzenie nowego kanału dystrybucji leków w gruncie rzeczy nie umożliwi czerpania ogromnych zysków z nielegalnego wywozu produktów leczniczych za granicę. Wątpliwości mają sami projektodawcy tych przepisów, skoro w uzasadnieniu wspomnianego projektu nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne wskazują, iż „właściwa ocena skuteczności przyjętych rozwiązań, w szczególności w kontekście zwalczania zjawiska tzw. odwróconego łańcucha dystrybucji i nielegalnego wywozu produktów leczniczych, będzie możliwa dopiero po ich wejściu w życie”. Warto również wskazać, że w interesie osób niepełnosprawnych jest ułatwianie im kontaktu z farmaceutą mającym specjalistyczną wiedzę o lekach, ich stosowaniu, interakcjach i działaniu niepożądanym, czemu nie sprzyjają wspomniane wyżej przepisy.

Pod pretekstem wprowadzania rozwiązań prospołecznych nie mogą być proponowane zmiany kontrowersyjne, wątpliwe z punktu widzenia interesów państwa i osłabiające pozycję apteki jako placówki ochrony zdrowia publicznego.

 

dr n. farm. Tomasz Baj - Wiceprezes Lubelskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej, wieloletni członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

mgr farm. Magdalena Baścik – Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej Beskidzkiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Bielsku-Białej, członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

mgr farm. Tomasz Barszcz - Prezes Lubelskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej, członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

mgr farm. Magdalena Czerniewicz - Wiceprezes Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej

dr nauk o zdrowiu Lidia Czyż – były Krajowy Konsultant w dziedzinie Farmacji Aptecznej, wieloletni członek Naczelnej Rady Aptekarskiej, członek Podkarpackiej Okręgowej Rady Aptekarskiej

mgr farm. Alina Górecka – Prezes Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej, członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz – były Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Szpitalnej dla województwa wielkopolskiego, członek Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej

mgr farm. Jerzy Jasiński - Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa małopolskiego, wiceprezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Krakowie

dr n. farm. Marek Jędrzejczak – Wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej w latach 2008-2016, wieloletni Prezes, a obecnie członek Okręgowej Rady Aptekarskiej Kieleckiej Okręgowej Izby Aptekarskiej

mgr farm. Ryszard Kiedrowski – Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej Lubuskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Zielonej Górze, członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr n. farm. Kazimierz Kowalczyk - Wiceprezes Okręgowej Rady Aptekarskiej Beskidzkiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, Prezes ORA w Bielsku-Białej w latach 1996- 2003 i 2008-2015, wieloletni członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr Grzegorz Kucharewicz – Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej w latach 2008-2016, wieloletni Prezes, a obecnie Wiceprezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Białymstoku

mgr farm. Andrzej Kuciński - Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa warmińsko-mazurskiego

mgr farm. Danuta Kurasz - Wiceprezes Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej

dr n. farm. Arleta Matschay – Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa lubuskiego

mgr farm. Piotr Pasierbiak – Wiceprezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Łodzi w latach 1991-2014, członek Naczelnej Rady Aptekarskiej w latach 2004-2016

dr n. farm. Stefan Piechocki - Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa wielkopolskiego, członek Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej

dr n. farm. Roman Plackowski – Prezes Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w latach 2003-2007, wieloletni członek Naczelnej Rady Aptekarskiej, a obecnie członek Wlkp. ORA

prof. dr hab. n. farm. Ewa Poleszak - Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa lubelskiego

dr Małgorzata Prusak - Przewodnicząca Stowarzyszenia Farmaceutów Katolickich Polski

mgr farm. Krzysztof Przystupa – Wiceprezes Lubelskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej, Skarbnik Naczelnej Rady Aptekarskiej w latach 2012-2016

mgr farm. Jarosław Tuzikiewicz – Prezes Kaliskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej, członek Naczelnej Rady Aptekarskiej

prof. dr hab. Katarzyna Winnicka - Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa podlaskiego

mgr farm. Andrzej Wróbel – Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej w latach 2004-2008, Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Pomorsko-Kujawskiej OIA

dr n. farm. Monika Zielińska-Pisklak - Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Farmacji Aptecznej dla województwa mazowieckiego

 

 

Członkowie okręgowych rad aptekarskich:

mgr farm. Dorota Bartosik

mgr farm. Jacek Biernat

dr n. farm. Alicja Doraczyńska-Szopa

mgr farm.  Jolanta Dwornik

mgr farm. Łukasz Dziwulski

mgr farm. Anna Fibiger

mgr farm. Teresa Florek-Nazar

mgr farm. Przemysław Główka

mgr farm. Małgorzata Golańska

mgr farm. Artur Grossman

mgr farm. Dorota Grzejda-Daszko

mgr farm. Hanna Ignyś-Rutkowska

mgr farm. Artur Izdebski

mgr farm. Jarosław Janusik

mgr farm. Alicja Kopciewicz

mgr farm. Tomasz Kozaczyk

mgr farm. Grzegorz Kwiatosz

mgr farm. Anna Lepka

mgr farm. Marzanna Mierzwa

mgr farm. Maria Mroczkiewicz-Walczyk

dr n. farm. Wojciech Musiał

mgr farm. Radosław  Nowaczyk

mgr farm. Katarzyna Pawełczyk

mgr farm. Maciej Pawełczyk

mgr farm. Dariusz Pawlaczyk

mgr farm. Adam Romański

mgr farm. Artur  Śliwiński

mgr farm. Łukasz Wielgosz

mgr farm. Anna Wolska

mgr farm. Łukasz Żyto

 

DO WIADOMOŚCI:

1. Marszałek Sejmu RP
2. Marszałek Senatu RP
3. Przewodniczący Komisji Zdrowia Sejmu RP
4. Przewodniczący Komisji Zdrowia Senatu RP
5. Członkowie sejmowej i senackiej Komisji Zdrowia

 

List do pobrania:

list-otwarty-do-prezesa-rady-ministrow-6112018-.pdf

______________________________________________________________________

 

„POPIERAM”

Farmaceuci akceptujący treść powyższego LISTU OTWARTEGO mogą udzielić swego poparcia, przesyłając mail na adres poczty elektronicznej: sekretariat@woia.pl („Popieram” – imię i nazwisko).